بسم الله الرّحمن الرّحیم

و صلّی الله علی محمّد و آله الطّاهرین  و لعنه الله علی اعدایهم اجمعین

از قدیم الایام، خانواده ها بر سر دختر یا پسر بودن فرزندان خود اختلاف هایی داشته اند. این عقیده وجود دارد که در قدیم و به دلیل احتیاج خانواده ها به نیروی کار مرد، تمایل خانواده ها به داشتن فرزند مذکّر بسیار زیاد بوده است. البته عقاید خرافی در مورد شوم بودن دختر و مانند آن هم در بسیاری از جوامع، در این امر نقش داشته است.

این روزها اگر چه عقاید فوق تا حدّی کمرنگ شده است؛ اما با اجرای سیاست های غلط تنظیم خانواده و کاهش تعداد فرزندان خانواده ها به یک یا دو فرزند، بار دیگر، تمایل به تعیین جنسیت دلخواه فرزند یا به قول معروف،  جور بودن جنس، در بین زوج ها شدت گرفته است.

این مقاله، به زبانی ساده شما را با اصول علمی این مساله از دیدگاه طب جدید آشنا می کند و راهکارهای عملی برای علاقه مندان ارایه می دهد. البته طبیعتا معرّفی این راهکارها به معنای تایید کامل آنها نیست امّا چون در بسیاری از مواقع، راهکارهای ارائه شده به دستورات طبّ سنّتی نزدیک است استفاده اجمالی از آنها را تایید می کنیم و ان شاءالله در آینده ای نه چندان دور، این مساله را از دیدگاه طبّ سنّتی هم مورد بررسی قرار خواهیم داد.

سازوکار دختر شدن یا پسر شدن نطفه چیست ؟

به زبان ساده، اندام جنسی مردانه، اسپرم(نطفه مردانه) تولید می‌کند و اندام جنسی زنانه تخمک(نطفه زنانه).

 مرد، اسپرم تولید شده در بیضه‌هایش را توسط مایع منی و از طریق آلت تناسلی‌، به مهبل(واژن، مجرای تناسلی زن) وارد می‌کند. این اسپرم‌ها بعد از انزال در مهبل زن باقی می‌مانند و تعدادی از آنها با شنا کردن در محیط  مرطوب آنجا وارد رحم می شوند.

اسپرم بعد از وارد شدن به رحم زن در طول آن حرکت می‌کند و بالا می‌رود، اگر بعد از ورود اسپرم به رحم، تخمکی در آنجا موجود باشد، عمل لقاح با پیوستن اسپرم و تخمک تکمیل می‌شود و جنین تشکیل می‌گردد. این جنین در رحم مادر لانه‌گزینی می کند که این اتفاق همان بارداری است.

مردان دو نوع اسپرم تولید می‌کنند، اسپرمی که حاوی کروموزوم X است و اسپرمی که حاوی کروموزوم Y است.

اسپرم X، درشت تر و سنگین تر  از اسپرم Y و طول عمر آن هم بیشتر است. اسپرم Y، کوچکتر  و سریعتر است ولی کم جان تر و ضعیفتر و طول عمرش هم کوتاه تر است. در واقع تفاوت این دو نوع اسپرم است که پایه و اساس انتخاب جنسیت را تشکیل می دهد و تمام روشهای انتخاب جنسیت در طبّ جدید مبتنی بر این تفاوتها است.

اگرچه اسپرمهای Y ضعیف تر و دارای عمر کوتاه تری هستند ولی تعداد شان بسیار بیشتر از اسپرمهای X است و این جبران کننده نقطه ضعف آنهاست و موجب یکسان شدن تقریبی تعداد موالید دختر و پسر می شود. اسپرمهایY نسبت به محیط اسیدی بسیار حساسند و سریعا در این محیط ها از بین می روند ولی در مقابل اسپرمهای X در این محیط ها مقاومت بیشتری دارند و به این علت در تعیین جنسیت از شستشوهای اسیدی یا قلیایی استفاده می شود.

زنها تنها یک نوع تخمک با کروموزوم  X تولید می‌کنند. اگر اسپرم X مرد با تخمک زن لقاح کند، فرزند، دختر خواهد شد و اگر اسپرم Y مرد با تخمک زن درآمیزد، جنین حاصله پسر خواهد شد.

بنابراین در علم جدید، پسر یا دختر شدن فرزند بستگی به مرد دارد نه زن و این مرد است که با دو نوع اسپرم خودش مشخص می‌کند که جنین پسر باشد یا دختر.

در شرایط آرمانی، شانس پسر یا دختر شدن جنین برابر است و بستگی به این دارد که در موقع لقاح، کدام اسپرم خودش را زودتر به تخمک برساند و آن را بارور سازد. اما در زندگی طبیعی، این شرایط کمتر اتفاق می‌افتد و عوامل محیطی بسیاری بر شانس لقاح هریک از اسپرم‌های X یا  Y تاثیر خواهند گذاشت. عوامل محیطی همچون تغذیه مادر، میزان سلامت روحی روانی او، زمان مقاربت، میزان PH مهبل مادر در هنگام مقاربت، عوامل اجتماعی و … همه و همه می‌توانند در پسر یا دختر دار شدن زن تاثیر بگذارند. 

معمولا به ازای تولد هر صد دختر، حدود 104 پسر متولد می‌شود اما در دوره‌های بحرانی مانند زمان قحطی، این نسبت کاهش پیدا می‌کند و به نظر می‌رسد جنس مذکر بیشتر ضرر می‌بیند.

گزارش های دیگر می گویند زنان ناراضی و بسیار شکایت کننده اغلب دختر می زایند؛ همچنین نژاد سیاه، بچه دار شدن در سن بالای 30 سالگی، تفاوت سنی زیاد بین زن و مرد، آب و هوای گرم، استرس، اضطراب و افسردگی زنان، آلوده کننده های محیطی و مصرف سیگار، احتمال دختر دار شدن را زیاد ترمی کنند امّا تولد پسران در دوره های پس از جنگ و در هنگام صلح، افزایش می یابد.

این طور به نظر می رسد که شرایط نامساعد محیطی منجر به دختر شدن فرزند می‌شود و این شاید فلسفه والایی داشته باشد که به تکامل انسان مربوط می‌شود. برخی نظریه های علمی می‌گوید که به لحاظ تکاملی، مزیت داشتن دختر این است که در دوران‌های سخت، دخترها ژن پدر و مادر را بهتر منتقل می‌کنند.

همچنین دانشمندان معتقدند که دختران به دلیل اینکه نیروی تولید مثلی جامعه هستند، در مواقع بحرانی تعدادشان افزایش می‌یابد زیرا در این مواقع ممکن است 5 دختر متولد شده 5 فرد دیگر را به دنیا بیاورند و 25 فرد جدید تولید کنند، درصورتی که شاید اگر 5 پسر جای آنها متولد می‌شد امکان افزایش تعداد فرزندان در نسل‌های آتی بسیار پایین تر می‌بود.

اما با این حال و همچنان که اشاره شد، در شرایط عادی به ازای هر 100 دختر 104 پسر متولد می‌شود که نهایتا منجر به ایجاد تعادل می شود.

روش های تعیین جنسیت جنین بر اساس مبانی طبّ جدید

این روشها به دو دسته تقسیم بندی می‌شوند:

دسته اول روشهایی هستند که با تغییر شرایط محیطی بدن مادر، امکان پسر یا دختر دار شدن او را افزایش می‌دهند و دسته دوم روش‌های طبی‌اند که توسط متخصصین در آزمایشگاه‌ها و مراکز درمان ناباروری و ژنتیک انجام می‌گیرند.

در روش‌های دسته اول نیاز شما به مراجعه به پزشک کمتر است و خودتان می‌توانید اکثر دستورالعمل‌ها را اجرا کنید اما در روش‌های دسته دوم باید حتما تحت مراقبت پزشکی قرار بگیرید، اما با این حال مزیت روش‌های دسته دوم همچون روش‌های PGD، لقاح مصنوعی IVF و نشاندار کردن لیزری این است که درصد ضریب اطمینان این روش‌ها تقریبا 100? است اما روش‌های دسته اول در بهترین حالت چیزی در حدود 80? ضریب اطمینان خواهند داشت.

1– روش تغدیه‌ای

در منابع طبّ سنّتی ایران آمده است که خوردن بعضی از غذاها در هنگام باردار شدن، در تعیین جنسیت جنین موثّر است.(مثلا کاهو، خرما، هل، زعفران و … برای پسردار شدن و ماست، ترشی، تخم مرغ و… برای دختردار شدن) این مساله در طبّ جدید نیز مورد پذیرش است و به دو روش قابل انجام است:

الف: تغییر در PH رحم:بر اساس برخی تحقیقات، ثابت شده است که تغییر در غلظت بعضی از املاح خون باعث کمک به تعیین جنسیت می شود به این شکل که افزایش سدیم و پتاسیم و کاهش کلسیم و منیزیوم بدن برای پسرشدن جنین و عکس آن برای دختر شدن آن کمک کننده است.

علّت این امر آن است که مواد غذایی، ارتباط مستقیمی با کاهش یا افزایش PH رحم دارند. حدس زده می شود که بالا بودن نسبت سدیم و پتاسیم و کم بودن کلسیم و منیزیوم، با افزایش PH رحم(قلیایی شدن رحم)، متابولیسم تخمک و به خصوص لایه خارجی آن را به نحوی تغییر می دهد که اسپرماتوزوییدهای حامل جنسیت پسر به طرف آن جذب می شوند؛ امّا به عکس برای جذب اسپرماتوزویید جنسیت دختر به سمت تخمک، لازم است با بالا رفتن میزان کلسیم و منیزیوم و کاهش سطح پتاسیم و سدیم خون، PH رحم پایین بیاید(اسیدی شدن رحم).

بنابراین مصرف مواد غذایی حاوی سدیم، فسفر، آهن، پتاسیم و روی که PH رحم را افزایش می دهند؛ از 30 تا 60 روز قبل از آمیزش، نقش مفیدی در پسر شدن جنین ایفا می کند. برعکس، استفاده از خوراکی هایی که حاوی کلسیم، منیزیوم و مس هستند قادرند میزان PH رحم را کاهش داده باعث تولد نوزاد دختر خواهند شد.

 منابع غذایی حاوی سدیم:نمک طعام، غذاهای دریایی، گوشت، تخم مرغ، شیر، جگر گوساله، هویج، اسفناج و….

میزان نیاز روزانه به سدیم، 500 میلی گرم است اگرچه رژیم های غذایی معمولی تا 4 برابر این مقدار را به بدن می رسانند.

 منابع غذایی حاوی پتاسیم:گوشت، غلات، میوه ها، سبزی ها و….

مقدار نیاز روزانه به پتاسیم یک میلی گرم است اما در رژیم های غذایی معمولا تا 15 برابر این مقدار، پتاسیم وجود دارد. 

 منابع غذایی حاوی کلسیم:شیرکاکایو، ماست، بستنی، شلغم، بادام، ساردین و ….

مقدار نیاز روزانه به کلسیم 800 میلی گرم است.

 منابع غذایی حاوی منیزیوم: قهوه، کاکایو، غلات، سبزی ها، مخمر آبجو، سویا، چغندر، گردو، جوانه گندم و ….

بنابراین استفاده بیشتر از غذاهای دو گروه اوّل، برای پسردار شدن و دو گروه دوّم برای دختردار شدن مفید است.

پس به طور خلاصه غذاهایی که برای پسردار شدن مناسبند عبارتند از: نمک طعام و غذاهای شور، موز، پرتقال، سیب، برنج، خرما، هویج، سیب زمینی، جگر، گوشت، تخم مرغ، ماهی و غذاهای دریایی، جگر گوساله، هویج، اسفناج، غلات، میوه ها، سبزی ها و ….

و غذاهایی که برای دخترشدن جنین مناسبند عبارتند از: شیر و فرآورده های آن، ماهی ساردین، قارچ، نخود سبز، لوبیاسبز، جو، خاویار، بادام، جوانه گندم، کلم، کدو، فلفل سبز، شیرکاکایو، ماست، بستنی، شلغم، قهوه، کاکایو، غلات، سبزی ها، مخمر آبجو، سویا، چغندر، گردو و ….